2.1 Inleiding
Zoals de titel reeds duidelijk maakt, is het de ironie van het lot dat op het einde van dezelfde eeuw waarin de eerste plannen voorhanden zijn, de stad volledig van de kaart geveegd werd ! Toch verminderen deze plannen hierdoor niet in waarde, integendeel ! Want door het verlies van tal van andere archiefbronnen, vormen zij één van de belangrijkste bronnen voor de geschiedenis van de stad van vóór het beleg. Aan de plannen van Jacob van Deventer en van Pieter Pourbus zullen we dan ook wat meer aandacht besteden dan aan de overvloed van plannen en kaarten die de periode van het beleg (1601-1604) weergeven. Van dit beroemde beleg zullen we, in een volgend hoofdstuk, de grote lijnen weergeven, met de nadruk op de topografische gegevens. Vooral de vérreikende gevolgen van dit wapenfeit zullen uitvoerig aan bod komen.
Maar vóór we de eerste kaarten ter beschikking krijgen rest ons nog zo'n 60 jaar geschiedenis. Een rode draad van zware overstromingen loopt doorheen de hele 16de eeuw, een eeuw waarin de zee met een groots offensief de vroeger verloren gegane gronden als het ware opnieuw wou veroveren en daarin slaagde ook.