03. Van stadhuis naar Feest- en Kultuurpaleis

In de gemeenteraadszitting van 27 september 1954 werd besloten tot de oprichting van “een gebouw, bevattende ontvangst- en tentoonstellingszaal, bibliotheek, museum, enz. op de gronden van het vernielde stadhuis aan het Wapenplein”. De plannen voor dit gebouw werden opgemaakt door architect Luc Viérin uit Brugge, wiens ontwerp al in november 1954 werd goedgekeurd. Nog net op de valreep kon het stadsbestuur “Staatskredieten voor het herstel van de oorlogsschade aan gebouwen van openbaar nut” aanvragen want deze vervielen immers einde 1954.

Uiteindelijk zou het gebouw een receptiezaal, een feestzaal met podium, de bibliotheek, het museum met expositiezaal en een kleine toneelzaal bevatten.

De opbouw:

Klik hier om de foto, in een nieuw venster, op ware grootte te zien

Klik hier om de foto, in een nieuw venster, op ware grootte te zien
Klik hier om de foto, in een nieuw venster, op ware grootte te zien
Klik hier om de foto, in een nieuw venster, op ware grootte te zien

FT/C1400

FT/B1428

FT/C1401

FT/C1398


Het gebouw

De inkomhal, binnen de poorten meteen rechts, werd gekenmerkt door een monumentale marmeren trap.

Ook de reusachtige foto van een 18e eeuws havenzicht viel meteen op. Deze foto kwam uit de trouwzaal van het huidige stadhuis toen die omgedoopt werd tot Alice Freyzaal.

L00270

Klik hier om de foto, in een nieuw venster, op ware grootte te zien  
De trap leidde tot de luchterzaal die de eigenlijke evenementenzaal was. Voor de opbouw van deze zaal kwam de inspiratie vast uit de balzalen van het oude stadhuis met een parketvloer, spiegels aan de muren en fonkelende luchters aan het plafond. In deze zaal werd ook een podium gebouwd, maar eigenlijk was de ruimte niet geschikt voor concerten (slechte akoestiek en indeling).
  Klik hier om de foto, in een nieuw venster, op ware grootte te zien
           FT/C1514
  Klik hier om de foto, in een nieuw venster, op ware grootte te zien
          L00278
  Klik hier om de foto, in een nieuw venster, op ware grootte te zien
             FT/C4974
Klik hier om de foto, in een nieuw venster, op ware grootte te zien





  L00280

De oorspronkelijke receptiezaal werd na de afbraak van de Koninklijke Schouwburg omgebouwd tot toneelzaal. Deze zaal zou enkel voorlopig zijn –er werd een nieuwe toneelzaal gepland in het Europacentrum, maar die is er nooit gekomen- maar de toneelzaal bleef bestaan en werd vooral gebruikt door amateurgezelschappen.

Op de binnenkoer werd het beeld “Zeemeermin” geplaatst. Dit beeld was van de hand van beeldhouwer Willy Kreitz, die o.a. ook de figuren van de dierenriem aan het uurwerk op de gevel maakte. De zeemeermin stond in het midden van een cirkelvormig vijvertje op een granieten zuil en prijkt nu in het Leopoldpark.

L00269

  Klik hier om de foto, in een nieuw venster, op ware grootte te zien

De bewoners


De oorspronkelijke bedoeling van het Feest- en Kultuurpaleis zit uiteraard in de naam verscholen. De beoogde grootse feesten en bals zijn er echter niet geweest in het gebouw en al gauw werden de ruimten voor veel verschillende doeleinden gebruikt.
Klik hier om de foto, in een nieuw venster, op ware grootte te zien
L00257
Wellicht de meest bekende functie was die van Stadsbibliotheek. De leeszaal van de bibliotheek nam een groot deel van de linkerbenedenverdieping in. Daarnaast was er ook nog een discotheek en een kinderbibliotheek, hoewel die drie ruimtes nooit met elkaar verbonden waren tot één geheel. In de lokalen van de jeugdbibliotheek bevond zich vroeger de Handelskamer.
De Toeristische dienst vond ook jarenlang een onderkomen in het Feest- en Kultuurpaleis (benedenverdieping – rechts) tot ze in 1992 naar een eigen gebouw op het Monacoplein verhuisde.
De tweede verdieping werd grotendeels ingenomen door het Stedelijk Museum met expositieruimtes in een U-vorm. De ingang tot het museum bevond zich op de binnenkoer door de linkerdeur achteraan.

L00250

  Klik hier om de foto, in een nieuw venster, op ware grootte te zien
Tot 1969 werd een groot deel van de lokalen, vooral deze aan de kant van de Wittenonnenstraat, gebruikt door de RVA. Toen deze dienst verhuisde werden de lokalen verdeeld onder de bibliotheek, het museum en het heemmuseum De Plate.

In een latere fase, toen de bibliotheek haar intrek nam in het nieuwe gebouw aan de Wellington, werd de leeszaal de nieuwe werkruimte van de educatieve dienst binnen het museumproject: Mu-zee-um.

De beiaard

Het verhaal van de beiaard gaat een heel stuk verder terug in de tijd dan enkel de toren van het Feest- en Kultuurpaleis.

In 1432 kreeg Oostende van Filips de Goede de toestemming om “de schelle te mogen luyden in het torreken van het scepenhuys”. Er mocht dus op het stadhuis een klok geluid worden om de magistraten ter zitting te roepen, noodweer aan te kondigen (overstromingen!), op te roepen voor kerkdiensten en de werktijden en het uur aan te kondigen. Deze klokkentoren bevond zich vanaf 1610 op dezelfde plek als de huidige beiaard in het Feest- en Kultuurpaleis, hoewel de toren door de eeuwen heen verschillende malen van uitzicht veranderde.

In 1653 werd beslist om 28 klokken uit Gent aan te kopen voor de nieuwe klokkentoren aan het stadhuis. Deze volstonden echter niet aan de normen en ze werden uiteindelijk verwisseld voor 32 klokken van de gebroeders Hemony uit Amsterdam. 

Klik hier om de foto, in een nieuw venster, op ware grootte te zien





FT/A0120 
Na de verwoestingen van 1706 waarbij ook het klokkenspel volledig vernield werd, verving men de klokken door nieuwe uit Antwerpen. Tijdens WOI gingen de Duitsers er met de klokken vandoor waardoor Oostende weer zonder beiaard zat. De 40 nieuwe klokken, besteld in 1925, werden wederom tijdens WOII vernield. Uiteindelijk installeerde de befaamde A. Paccard uit Annecy in 1965 de huidige beiaard.
De beiaard bestaat uit 49 bronzen klokken in chromatische volgorde opgesteld. De grootste klok van de beiaard is de triomfklok. Deze draagt de naam van Leopold I en weegt 2250 kg, de klepel alleen al weegt 130 kg!

Enkele feiten over de beiaard:

De tien grootste klokken van de beiaard:

- Koning Leopold I: 2250 kg
- Koningin Louise-Marie: 1670 kg
- Koning Leopold II: 1400 kg
- Koningin Maria Hendrika: 1165 kg
- Koning Albert I: 980 kg
- Koningin Elisabeth: 815 kg
- Koning Leopold III: 680 kg
- Koningin Astrid: 570 kg
- Koning Boudewijn I: 475 kg
- Koningin Fabiola: 400 kg

Klik hier om de foto, in een nieuw venster, op ware grootte te zien

 






L00294

Klik hier om de foto, in een nieuw venster, op ware grootte te zien





L00295

Klik hier om de foto, in een nieuw venster, op ware grootte te zien







     
L00291- J.P. Hautekiet
 
Gekende beiaardiers:

1653: Pierre Van den Borre
1676: Frederyck Van den Borre
Tot 1706: Jacques Van den Borre
??: N. Willaert
1725: François Vanchelet
1765-1807: Jan de Gruytters
1807: Maurice Kavanagh
1808-1821: Pierre Charles Schipman
1821: Joseph Vande Casteele
1961: Ephrem Delmotte
1997: Jean-Pierre Hautekiet

Jumelage

De officiële opening van het gebouw had plaats op 25 juni 1958 ter gelegenheid van de jumelage van het Prinsendom Monaco en de stad Oostende. Prins Rainier en prinses Grace woonden de plechtigheid bij. Een uitgebreid verslag van het programma van de Jumelage kan u nalezen in Archief Actueel: overlijden Prins Rainier. Op de Beeldbank Oostende kan u een mooie digitale fototentoonstelling bekijken over het bezoek van Prins Rainier en prinses Grace van Monaco aan Oostende (en het wederbezoek aan Monaco), waaronder verschillende foto’s van de opening van het Feest- en Kultuurpaleis.

De gedenkplaat (zie foto) die bij deze plechtigheid onthuld werd, is bewaard gebleven en prijkt nu aan het vernieuwde gebouw op de hoek van het Wapenplein en de Kerkstraat.
 
Klik hier om de foto, in een nieuw venster, op ware grootte te zien
FT/C1656