02. Stadhuis en casino
| Nog vóór ooit sprake was van een Feest- en Kultuurpaleis had op dezelfde plaats een ander gebouw een al even belangrijke functie: het stadhuis. Eén van de oudste sporen van een stadhuis in Oostende vinden we terug vanaf 1418. Toen was al sprake van de bouw van een “tweede” stadhuis, waarbij het eerste in het oude stadsgedeelte lag (het verdwenen “Ter Streep”). Op het einde van de 15e eeuw werd dit stadhuis, na de inval van een Engels garnizoen, zeven jaar na de verwoesting herbouwd. Na het Beleg van Oostende (1601-1604) was de stad nodig toe aan een volledige heropbouw. In 1610 werd aan de bouw van een nieuw stadhuis begonnen, maar het gebouw werd pas in 1629 ingehuldigd. Tot nog toe lag het stadhuis (vanaf de 15e eeuw dus!) ten noorden van de “Grote Markt” (het huidige Wapenplein). Met de bouw van het stadhuis in 1610 komt het gebouw nu aan de overkant (de plaats van het huidige Feest- en Kultuurpaleis) te liggen. Deze centrale ligging zal onveranderd blijven tot het stadhuis na WOII herbouwd wordt op het drooggelegde derde handelsdok aan de Vindictivelaan (de huidige plaats van het stadhuis, het zevende in de geschiedenis van de stad). Op het einde van het Beleg van Oostende van 1706 (23 juni 1706 tot 6 juli 1706) gaf de stad -voorheen in handen van de Fransen- zich over aan de Engelse, Oostenrijkse en Hollandse troepen. De tol van het Beleg was hoog want in de stad was geen enkel gebouw zonder schade gebleven, inclusief het stadhuis. In 1709 besloot de Magistratuur een nieuw stadhuis te bouwen op het Wapenplein. De plannen voor dit gebouw waren afkomstig van een zekere broeder Vrijeels, een Augustijner. Om het stadhuis groter te kunnen maken dan voorheen werd de herberg “Het Vrije” aangekocht en afgebroken. Van het oude stadhuis werd enkel nog de toren opnieuw gebruikt. In het oorspronkelijke plan werd op elke hoek een toren voorzien, maar die kwamen er, wegens geldgebrek, niet allemaal. Ook de centrale koepel en het plat dak bleken niet bruikbaar want ze waren niet waterdicht. In 1715 werd het dak dan ook vervangen door een eenvoudig zadeldak met schaliën. Het uiteindelijke stadhuis zag er dan ook behoorlijk anders uit dan op het oorspronkelijke plan (zie afbeeldingen!) |
|
|
|
In maart 1837 besliste het stadsbestuur een viertal zalen van het stadhuis in te richten als Casino (ingehuldigd op 25 juli 1837). Dit Casino had geen speelzaal, maar toch werd het door toeristen druk bezocht. Er werden dan ook veel voorname bals georganiseerd en het Casino trok veel beroemde solisten aan. Ook in 1837 werd een Société Littéraire opgericht in het stadhuis en in 1861 werd er een bibliotheek gevestigd. |
| In 1886 besloot men de gevel volledig af te breken en te herbouwen. Dit zou dan het zesde stadhuis uit de Oostendse geschiedenis worden. In 1900 verhuisde de Stadsbibliotheek naar een apart gebouw. Het oud archief (van 1600 - 1815) verhuisde mee, terwijl het modern archief in het Stadhuis bleef. |  Stadhuis rond 1905 (PK/B2844) |
|
Het Stadhuis en de Stadsbibliotheek werden tijdens WOII in de nacht van 27 op 28 mei 1940 volledig in de as gelegd, waardoor ook het Stadsarchief zo goed als helemaal vernietigd werd. Het stadhuis werd daarna voorlopig ondergebracht in het huidige Gerechtsgebouw op het Canadaplein. |
De plaats van het huidige Feest- Kultuurpaleis bleef geruime tijd leeg. Het werd zelfs een tijdje als parkeerplaats en tankstation gebruikt. |
|
|
